برند بالنسیاگا (Balenciaga)، نامی برجسته در دنیای مد لوکس، داستانی پر تحول از نبوغ کریستوبال بالنسیاگا است. این بنیانگذار اسپانیایی، پس از آغاز کار در اسپانیا، به پاریس نقل مکان کرد و با خلق سیلوئت‌های انقلابی اوت کوتور، از جمله پیراهن کیسه‌ای، به استاد مد تبدیل شد. او در سال ۱۹۶۸ بازنشسته شد و در سال ۱۹۷۲ درگذشت و برند بالنسیاگا را وارد دوران سکوت کرد. پس از سال‌ها تلاش برای احیا، بالنسیاگا تحت رهبری نیکولاس گسکییر و سپس الکساندر وانگ به صحنه جهانی بازگشت. انقلاب دمنا گواسالیار (Demna Gvasalia) از سال ۲۰۱۵، برند را به نمادی از استایل خیابانی لوکس و فرهنگ اینترنتی تبدیل کرد و محصولات نمادین جدیدی (مانند کفش‌های لژدار) معرفی نمود. با این حال، بالنسیاگا امروز با چالش‌ها و جنجال‌های اخیر (به خصوص کمپین‌های ۲۰۲۲) نیز روبروست، اما همچنان یک برند قدرتمند و بحث‌برانگیز در دنیای مد است.
کریستوبال بالنسیاگا در تاریخ ۲۱ ژانویه سال ۱۸۹۵ در شهر گتاریا در منطقه باسک اسپانیا به دنیا آمد. او در کودکی پدر ماهیگیرش را از دست داد و نزد مادر خیاط خود بزرگ شد. از همان سنین پایین به پارچه و دوخت علاقه‌مند شد و در دوازده سالگی به عنوان شاگرد خیاط کار خود را آغاز کرد. نبوغ او توجه مارکیز د کاسا تورس، یکی از اشراف‌زادگان منطقه را جلب کرد و او حامی کریستوبال شد تا برای آموزش رسمی خیاطی به مادرید برود.
کریستوبال خیلی زود توانست در طراحی لباس و خیاطی ماهر شود و از نبوغ خود برای خلق پوشاک‌های خلاقانه استفاده کند. از جمله مشهورترین طراحی‌های ساختار شکن او می‌توان به پیراهن کیسه‌ای و کت کوکون اشاره کرد که به زنان آزادی حرکت بی‌سابقه‌ای می‌دادند. بالنسیاگا در سال ۱۹۶۸ و در اوج شهرت خود، به دلیل اعتقادش به اینکه “مد فاخر به شدت زخمی شده است”، تصمیم به بازنشستگی گرفت. آخرین کار او در دنیای مد، طراحی لباس عروسی نوه‌ی دیکتاتور فرانکو در اسپانیا بود. سرانجام، کریستوبال بالنسیاگا در تاریخ ۲۳ مارس سال ۱۹۷۲ در سن ۷۷ سالگی درگذشت.
داستان برند بالنسیاگا با نبوغ کریستوبال بالنسیاگا در اسپانیا آغاز شد. این طراح چیره‌دست اسپانیایی، خانه مد خود را رسماً در سال ۱۹۱۹ با افتتاح اولین بوتیک در شهر ساحلی و زیبای سن سباستین اسپانیا پایه‌گذاری کرد. موفقیت اولیه او به سرعت منجر به گسترش کسب و کارش شد و او شعبه‌های دیگری را در شهرهای بزرگ اسپانیا، یعنی مادرید و بارسلون نیز گشود. طراحی‌های بالنسیاگا در همان سال‌های ابتدایی مورد توجه طبقه بالای جامعه قرار گرفت و اعضای خانواده سلطنتی اسپانیا و اشراف از اولین مشتریان رده بالای او بودند.
اما طوفان جنگ داخلی اسپانیا در دهه ۱۹۳۰، فعالیت او در اسپانیا را متوقف کرد. جنگ، بالنسیاگا را مجبور کرد تا بوتیک‌هایش را تعطیل کند و او در سال ۱۹۳۷ تصمیم گرفت فعالیت خود را به پایتخت مد جهان، یعنی شهر پاریس منتقل کند.
بالنسیاگا خانه مد خود در شهر پاریس را در اوت همان سال در خیابان ژرژ پنجم افتتاح کرد. اولین نمایش مد او در پاریس، الهام گرفته از رنسانس اسپانیایی بود و موفقیت او تقریباً آنی و چشمگیر بود. در عرض تنها دو سال، مطبوعات مد او را به عنوان یک طراح انقلابی ستایش کردند و طراحی‌هایش بسیار مورد تقاضا قرار گرفت. کارمل اسنو، سردبیر مجله مشهور Harper’s Bazaar، یکی از اولین حامیان قدرتمند او در پاریس بود.
نکته‌ای قابل توجه در تاریخچه بالنسیاگا، ادامه فعالیت او در دوران اشغال پاریس توسط نازی‌ها در طول جنگ جهانی دوم است. برخی مورخان معتقدند ارتباط او با ژنرال فرانچسکو فرانکو، دیکتاتور اسپانیا و متحد آدولف هیتلر، این امکان را برایش فراهم کرد. بالنسیاگا حتی برای خانواده فرانکو نیز لباس طراحی می‌کرد. شرکت او یکی از تنها ۶۰ خانه مدی بود که اجازه فعالیت در دوران اشغال را داشت و دسترسی به مواد اولیه از اسپانیا، که در پاریس کمیاب بود، به او مزیت رقابتی می‌داد. با این حال، خود او شهادت داده بود که درخواست هیتلر برای انتقال فعالیت‌هایش به برلین را رد کرده است.
پس از پایان جنگ، سبک بالنسیاگا دستخوش تحولی چشمگیر شد. او به سمت خطوطی ساده‌تر و روان‌تر حرکت کرد و از فرم ساعت شنی که با “نیو لوک” کریستین دیور محبوب شده بود، فاصله گرفت.
مطالعه بیشتر: آشنایی با تاریخچه و برند دیور
سیلوئت‌های او انعطاف‌پذیرتر شدند و او رابطه بین لباس و بدن زن را به گونه‌ای جدید تعریف کرد. در سال ۱۹۵۱، او سیلوئت را متحول کرد، شانه‌ها را پهن‌تر و کمر را حذف نمود. نوآوری‌های پس از جنگ او شامل کت کروی بادکنکی (۱۹۵۳)، لباس تونيک (۱۹۵۵) که به لباس شميز (۱۹۵۸) تبدیل شد، لباس بچگانه کمر بالا (۱۹۵۷)، کت و دامن کوکون (۱۹۵۷)، دامن بادکنکی (۱۹۵۷) و پیراهن کیسه‌ای (۱۹۵۷) می‌باشد. در سال ۱۹۵۹، کار او با خط Empire و کت‌هایی با برش کیمونو به اوج رسید. دستکاری او در فرم کمر، مهم‌ترین سهم او در دنیای مد و سیلوئت جدید برای زنان در نظر گرفته می‌شود.
در دهه ۱۹۶۰، بالنسیاگا بیشتر از پارچه‌های سنگین، گلدوزی‌های پیچیده و مواد خاص استفاده می‌کرد. یقه‌هایی که از استخوان ترقوه فاصله می‌گرفتند تا ظاهری شبیه قو ایجاد کنند و آستین‌های کوتاه “دستبندی” از ویژگی‌های نمادین او در این دوره بودند. خلاقیت‌های مجسمه‌گونه او در این دهه، شاهکارهایی از اوت کوتور محسوب می‌شدند و توسط مشتریان معروفی مانند پائولین دو روتشیلد، بانی ملون، مارلا اگنلی و گلوریا گینس مورد تحسین قرار گرفتند. در سال ۱۹۶۰، او لباس عروسی ملکه فابیولا بلژیک را طراحی کرد. حتی جکی کندی نیز از طرفداران او بود، هرچند خریدهای گران‌قیمت لباس‌های بالنسیاگا توسط او در دوران ریاست جمهوری همسرش، جان اف. کندی، به صورت محرمانه توسط پدر همسرش پرداخت می‌شد تا مبادا مردم آمریکا این هزینه‌ها را بیش از حد تجملاتی بدانند. این دوره نشان‌دهنده اوج نفوذ و خلاقیت کریستوبال بالنسیاگا در دنیای مد فاخر بود.
مطالعه بیشتر: آشنایی با اوت کوتور و برندهای اوت کوتور
سه مورد از معروف‌ترین و انقلابی‌ترین طرح‌هایی که کریستوبال بالنسیاگا خلق کرده است، عبارتند از:
این لباس که در سال 1957 معرفی شد، یکی از رادیکال‌ترین و تاثیرگذارترین طراحی‌های بالنسیاگا بود. در زمانی که “نیو لوک” کریستین دیور با کمرهای باریک و دامن‌های پف‌دار محبوبیت داشت، بالنسیاگا با لباس کیسه‌ای، کاملاً کمر و فرم بدن را نادیده گرفت و یک سیلوئت مستقیم، آزاد و بدون فرم ارائه داد. این طرح به زنان آزادی حرکت بی‌سابقه‌ای بخشید و دیدگاه جدیدی نسبت به زیبایی و راحتی در مد ایجاد کرد.
همزمان با لباس کیسه‌ای، بالنسیاگا کت کوکون را نیز معرفی کرد. این کت با فرم کروی و حجیم خود، بدن را مانند یک پیله در بر می‌گرفت و شانه‌ها را عریض‌تر نشان می‌داد در حالی که بر کمر تأکید نمی‌کرد. این طراحی نمایانگر تسلط بالنسیاگا بر حجم و فرم بود و شکل جدیدی از پالتو را به دنیای مد معرفی کرد که همچنان الهام‌بخش طراحان است.
این طرح که در سال 1958 معرفی شد، با الهام از لباس‌های بچگانه، فرمی آزاد و چین‌دار داشت که از زیر سینه گشاد می‌شد. لباس عروسکی، به خصوص در فرم‌های شب و کوتور، با ظاهری شیرین و در عین حال جسورانه، به یکی دیگر از سیلوئت‌های نمادین بالنسیاگا تبدیل شد. این طراحی نیز مانند سایر کارهای او، بر راحتی و رهایی بدن زن از فرم‌های مرسوم تأکید داشت.
این سه طرح، نمونه‌های برجسته‌ای از نبوغ کریستوبال بالنسیاگا در نوآوری فرم و ساختار لباس بودند که او را به “استاد” بی‌بدیل کوتور تبدیل کردند.
در اوج خلاقیت و تسلط بر هنر کوتور، کریستوبال بالنسیاگا در سال ۱۹۶۸ جهان مد را در شوک فرو برد. این استاد ۷۴ ساله، به طور ناگهانی اعلام کرد که درهای خانه مد معتبرش در پاریس را برای همیشه می‌بندد و از دنیای پر زرق و برق فشن بازنشسته می‌شود. بالنسیاگا دلیل اصلی این تصمیم قاطع را این باور تلخ عنوان کرد که “مد فاخر به شدت زخمی شده است”.
او از عواملی چون سنگینی مالیات‌ها در فرانسه و همچنین کاهش چشمگیر مشتریان آمریکایی که بخش بزرگی از درآمد او را تشکیل می‌دادند، به عنوان دلایل این وضعیت یاد کرد. پس از این خداحافظی، او به آرامش زادگاهش اسپانیا بازگشت. تنها یک بار دیگر، در سال ۱۹۷۲، قلم طراحی خود را به دست گرفت تا آخرین اثرش را خلق کند: لباس عروسی نوه‌ی ژنرال فرانکو. مدتی کوتاه پس از این اثر پایانی، کریستوبال بالنسیاگا در تاریخ ۲۳ مارس همان سال و در سن ۷۷ سالگی دیده از جهان فرو بست و دوران طلایی او در کوتور پایان یافت.
با بازنشستگی کریستوبال بالنسیاگا در سال ۱۹۶۸ و درگذشت او در سال ۱۹۷۲، خانه مد بالنسیاگا در پاریس تعطیل شد. این اتفاق، برندی را که روزگاری پادشاه کوتور بود، وارد دوران سکوت و عدم فعالیت در زمینه طراحی لباس‌های اوت کوتور کرد. برند بالنسیاگا به معنای کامل از بین نرفت، اما دهه‌ها طول کشید تا بتواند دوباره جایگاه پیشین خود را بازیابد.
تلاش جدی برای احیای برند بالنسیاگا سال‌ها پس از دوران کریستوبال آغاز شد. در سال ۱۹۸۶، ژاک کونکیه از شرکت ژاک بوگارت اس.آ.، برند بالنسیاگا را خریداری کرد. در این دوره، تمرکز اصلی بر تولید پوشاک آماده (Ready to Wear)، عطر بالنسیاگا و اکسسوری‌ها قرار گرفت که تغییری نسبت به هویت کوتور محور برند در دوران خود کریستوبال بود.
با این حال، چالش‌های برند بالنسیاگا در این دوره از اواخر دهه ۱۹۸۰ تا اواخر دهه ۱۹۹۰ قابل توجه بود. بازگشت به جایگاه بالایی که کریستوبال بالنسیاگا برای برند ساخته بود، بسیار دشوار بود و این دوران بیشتر به عنوان یک مرحله گذار برای احیای جایگاه بالنسیاگا شناخته می‌شود. هرچند برند فعال ماند (به خصوص در بخش‌هایی مانند عطر و اکسسوری)، اما هنوز نتوانسته بود در دنیای مد فاخر، درخشش گذشته خود را بازیابد و سایه میراث سنگین بنیانگذار همچنان بر آن سنگینی می‌کرد.
پس از دهه‌ها تلاش برای احیای برند بالنسیاگا و عبور از دوران سکوت پس از بنیانگذار فقید، برند بالنسیاگا در آستانه قرن بیست و یکم با یک تغییر مهم روبرو شد. در سال ۱۹۹۷، نیکولاس گسکییر (Nicolas Ghesquière) به عنوان مدیر خلاق بالنسیاگا منصوب شد. انتخابی که نقطه عطفی در تاریخ معاصر این برند محسوب می‌شود. گسکییر، طراح جوان و با استعدادی بود که توانست احیای خلاقیت بالنسیاگا را آغاز کند.
گسکییر با نگاهی عمیق به آرشیوها و میراث کریستوبال بالنسیاگا و ترکیب آن با دیدگاهی مدرن، جانی تازه به برند بخشید و تعادلی هنرمندانه میان ریشه‌های کوتور و نیازهای مد معاصر ایجاد کرد. در دوران مدیریت ۱۵ ساله او (۱۹۹۷-۲۰۱۲)، برند بالنسیاگا دوباره به یکی از تاثیرگذارترین و تحسین‌شده‌ترین نام‌ها در دنیای مد لوکس تبدیل شد.
در دوران گسکییر، کیف City بالنسیاگا (که ابتدا Motorcycle Bag نام داشت) به محصولی نمادین تبدیل شد. این کیف با طراحی خاص و ظاهر غیررسمی اما لوکس خود، به سرعت محبوبیت یافت و به نمادی از احیای برند بدل گشت. همچنین، در سال ۲۰۰۱ (اوایل دهه ۲۰۰۰)، گروه کرینگ (Kering) برند بالنسیاگا را خریداری کرد. این اتفاق، منابع لازم را برای گسترش جهانی برند فراهم کرد و موقعیت آن را در بازار مستحکم ساخت. در نهایت، دوران نیکولاس گسکییر، دوره بازگشت بالنسیاگا به صحنه جهانی و کسب دوباره جایگاه درخشانش بود.
پس از دوران موفقیت‌آمیز نیکولاس گسکییر، برند بالنسیاگا در سال ۲۰۱۲، الکساندر وانگ را به عنوان مدیر خلاق جدید خود منصوب کرد. دوران مدیریت وانگ نسبتاً کوتاه بود و تنها تا سال ۲۰۱۵ ادامه یافت. رویکرد این طراح آمریکایی، تلفیقی از انرژی جوان و شهری او با میراث برند بالنسیاگا بود و تمرکز بیشتری بر جنبه‌های تجاری‌تر و اسپرت‌تر داشت. دوران وانگ به عنوان یک مرحله انتقال در تاریخ بالنسیاگا شناخته می‌شود.
در سال ۲۰۱۵، با پیوستن دمنا گواسالیار به عنوان مدیر خلاق، بالنسیاگا دستخوش یک انقلاب بزرگ شد. دمنا با دیدگاهی رادیکال، تمرکز برند را به طور کامل به سمت استایل خیابانی لوکس، لباس‌های اوورسایز و الهام از فرهنگ اینترنتی تغییر داد. معرفی محصولات نمادین جدیدی مانند کفش‌های لژدار و مدل مشهور Triple S، هویت برند را متحول کرد و بالنسیاگا را به یکی از تاثیرگذارترین نام‌ها در دنیای مد معاصر تبدیل نمود.
بالنسیاگا امروز تحت هدایت دمنا گواسالیار، یک برند قدرتمند و تاثیرگذار در حوزه استایل خیابانی لوکس است، اما با جنجال‌های اخیر نیز روبرو بوده است. به خصوص کمپین‌های تبلیغاتی سال ۲۰۲۲ با واکنش‌های منفی مواجه شد که بر اعتبار برند تاثیر گذاشت. این انتقادات و چالش‌ها، جایگاه بالنسیاگا و آینده برند را تحت تاثیر قرار داده‌اند و نشان می‌دهند که برند در حال حاضر در حال گذر از مرحله‌ای حساس است که نیازمند تعادلی میان خلاقیت و مسئولیت است.
برند بالنسیاگا، زیرمجموعه‌ای از بخش “Other Houses” در گروه کرینگ (Kering) است و اطلاعات مالی آن به صورت مجزا منتشر نمی‌شود. طبق گزارش‌های سال ۲۰۲۴ کرینگ، درآمد این بخش کاهش یافته، اگرچه محصولات چرمی بالنسیاگا عملکرد خوبی داشته‌اند. برآوردهای مختلف از ارزش برند بالنسیاگا در سال ۲۰۲۴ بسیار متفاوت است و بین ۱.۱ میلیارد تا ۵ میلیارد دلار تخمین زده می‌شود که نشان‌دهنده چالش در دسترسی به اطلاعات دقیق است. با وجود این چالش‌ها و مسائل اخیر مربوط به وجهه برند، بالنسیاگا همچنان دارایی با ارزشی برای کرینگ محسوب می‌شود و با تمرکز بر طراحی و بازسازی تصویر، برای حفظ جایگاه خود در صنعت مد تلاش می‌کند.
مطالعه بیشتر: آشنایی با 10 برند دنیای مد و فشن
آخرین مقالات مجله روپامد
هدف ما در مجله مد و فشن روپامد انتشار آخرین اخبار دنیای مد، فشن و سبک زندگی است. ما در روپامد سعی می‌کنیم که گزیدهای از مجلات روز مد، فشن و برندهای معروف و محبوب فعال در زمینه مد را با شما به اشتراک بگذاریم
© کلیه حقوق این وب سایت متعلق به روپامد است.
